Ana səhifə > Saytımızın qonaqı > Hacı Şahin Həsənli istifadəçilərimizin suallarını cavablandırdı
Hacı Şahin Həsənli istifadəçilərimizin suallarını cavablandırdı15-07-2013, 18:12. Əlavə etdi: qarakoynekliler |
|
Bizləri digər sosial şəbəkələrdə izləyə bilərsiniz. Telegram səhifəmiz İnstagram səhifəmiz Yotube səhifəmiz İmran Muradi 1)Sual:Salam Alekum Haci Sizi Narahat edən Muradi İmrandir sualim bundan ibarətdirki biz əgər xaricə getsək ve orada mal ve ya toyuq əti yedikde qeyri bir müsəlman tərəfindən kəsilərslə bu bizə haramdir? ve Əgər bunu bilə bilə Bİsmilləh deyib yeyə bilərikmi? Allah razi olsun Cavab:Ətin kəsilməsinin ehkamı var,heyvanın ümumiyyətlə kəsilməsinin ehkamı var,və bu ehkam əsasən müsəlman tərəfindən kəsilməlidir,əsasən üzü qibləyə və bismillah deyilməlidir,Allahın adı çəkilməlidir.Əgər belə deyilsə o ətin yeyilməsi haramdır.yəni sırf yemək yeyəndə Bismillah deməklə ət halal olmaz.ona görədə şəriət hökmlərinə əsasən,şəriətimizin tələblərinə əsasən kəsilməlidir.Bundan əlavə bir sırada şərtlər var,yəni burda deyilən şərtlərnən ətin yeyilməsi haramdır. 2)Sual:Əgər qiblənin yerini bilmirsənsə namaz qilmalisansa ne etmək lazimdir? Cavab:Yəni araşdırmaq lazımdır,qibləni axtarmaq,xüsusilədə müasir dövrdə bir çox vasitələr var.Əgər heç bir şərait yoxdusa ehtimal verdiyi tərəfə,oda yoxdusa 4tərəfə qılmalıdır. Şahin Əliyev Sual:Hacı şahinin xütbələrinə musiqi əlavə etib portallara yükləyirlər.Bu düzgündürmü? Cavab:Əvvala bunu deyimki mənim ümumiyyətlə məlumatım yoxdur bunu kim yerləşdirir necə edir.və bəzəndə musiqi ilə danışılan sözün məzmununda fərq olur.musiqi uyğun seçilmir.musiqi qoyularsada sözün məzmununa uyğun olmalıdır.bizim bu işnən heç bir əlaqəmiz yoxdur,məlumatımız yoxdur.düzgün olub-olmamasını isə mən deyə bilmərəm.dinləyən insanlar deyə bilər.məncə daha yaxşı olarki xütbə helə müsiqisiz səslənsin. Əziz Əliyev Sual:Moizəyə musiqi qoymaq olar? Cavab:Əvvala bunu deyimki mənim ümumiyyətlə məlumatım yoxdur bunu kim yerləşdirir necə edir.və bəzəndə musiqi ilə danışılan sözün məzmununda fərq olur.musiqi uyğun seçilmir.musiqi qoyularsada sözün məzmununa uyğun olmalıdır.bizim bu işnən heç bir əlaqəmiz yoxdur,məlumatımız yoxdur.düzgün olub-olmamasını isə mən deyə bilmərəm.dinləyən insanlar deyə bilər.məncə daha yaxşı olarki xütbə helə müsiqisiz səslənsin. Təhminə Fərəcova 1)Sual:Namaz mənə vacib olan vaxtdan 4 il sonra başlamışam.Qılmadığım bu 4 illik namazın qəzalarını qılmaq vacibdirmi? Birdə Həmən 4 ildə tutmadığım orucları 1 günə 1 gün tutmalıyammı? Onu da qeyd edim ki, bu dönəmlərdə oruc tutmağın namaz qədər vacib olduğunu bilmirdim.Zəif olduğğum üçün də hamı "tutmasan da olar " deyirdi. Əvvəlcədən Allah hamınızdan razı olsun.Amin.Təşəkkürlər. Cavab:Əgər namaza gec başlayıbsa,geçikibsə 4ilin qəzasını qılmalıdır,orucda elə.Yəni orucun vacib olduğunu bilməyən insan oruc tutmayıbsa,soradan oruc tutandan sonra kəffarə gəlmir,yəni günah yazılmır.Çünki bilməməzlikdən edilən əmələ görə günah yazılmır.Ona görədə bu xanım namazlarınında qəzasını qılsın ,oruclarınında qəzasını 1günə-1gün olaraq tutsun. 2)Sual:Sualım musiqi mövzusunda olacaq.Deyilir ki, dini, ilahi musiqilər dinləməyin heç bir haramı yoxdur.Amma bəzi insanlar da var ki, bu suala tam əksinə cavab verir, yəni hram olduğunu deyir.Səbəbində isə haram musiqi alətlərini göstərir.Bu barədə ətrafı məlumat verməyinizi xaiş edərdim.(Təqlidim Ayətullah Sistani ağa). Əvvəlcədən təşəkkürlər. Cavab:Ümumiyyətlə müsiqi haqqında fikirlər biraz fərqlidir.Bəzi alimlər istənilən musiqinin istənilən musiqi aləti ilə ifa edilməsini haram hesab edirlər.Bir sıra alimlər isə müəyyən şərtlər ilə musiqiyə icazə verirlər.Musiqinin məzmunu və avazı müəyyən kriteriyalara(tələblərinə) cavab verməlidir.Əxlaqsızlığla,mənəviyyatsızlığa dəvət eləməməlidir.Eyş-işrət məclisinə aid olan musiqi olmamalıdır.Bihudəçilik belə deyək ləğv,yəni mənasız işlərə dəvət olmamalıdır.Əgər ilahi dəyərlərə çağırırsa musiqi və yaxudda insani dəyərlərə,mənəvi dəyərlərə dəvət edirsə bu cəhətdən musiqini bir çox alimlər haram hesab etmir.Ona görədə bu musiqilərində hansısa musiqi alətləri ilə ifa edilməsini qadağan eləmirlər bir sıra alimlər varki,bəli musiqi alətinin istifadə edilməsini haram hesab edirlər.Yəni bu barədə yekdil bir rəy yoxdur alimlər arasında.Ona görədə insanlar öz yanaşmalarını ortaya qoya bilərlər.Hansı musiqilərki hesab olunur eyş-işrət fəsad məclislərinə xasdır,insanları günaha təhrik eliyən musiqilər və yaxud sümüyə düşən musiqilər bulardan çəkinsələr daha yaxşıdır və bulardan uzaq olmaqları vacibdir. Sərxan Bağırlı 1)Sual:İndi SSRİ-in ideologiyasından qurtardıqımız ərəfədə, bu keçid dövründə gənc nəslin həm maddi həm də mənəvi təlabatını ödəyə biləcək hansı peşələri seçmələrini tövsiyə edərdiniz? Cavab:Peşə seçimi hər bir gəncin şəxsi məsələsidir.Ama peşə seçimi zamanı 2 meyara fikir vermək lazımdır.Birincisi təlabat nəyədir cəmiyyətdə,cəmiyyətə daha çox hansı sahədə fayda vermək olar.İkincisədə ki insan öz istedadını ölçüb-biçməlidirki,hansı sahəyə daha yararlıdır.Özünü tanımalıdır və cəmiyyətin ehtiyacını müəyyən eləməlidir.Ona görədə mən burda çətinlik çəkirəm bir söz deməyə.Hər halda mənim umumilikdə gənclərə tövsiyyəm bu ola bilərki,gənclər elmə yiyələnsinlər yəni inanclı insanlar xüsusilədə mənəviyyatlı insanların müasir elmə yiyələnməsi,intelek sahibi olması çox vacibdir. Yəni həmişə biz demişik,belədə düşünmüşük intelektnə,elmnən imanın vəhdəti insanın mənəvi inkişafına təlkan verə bilər,insanın mənəvi inkişafını təyin edə bilər.Yəni cəmiyyətimizində gələcəyi belə gənclərdən asılıdır.Amma burda hansı sahəni örgənmək,bir qədər mən çətinlik çəkirəm bu suala cavab verəm.Hər halda peşə seçimi insanın şəxsi seçimi əsasında olmalıdır.Bu zamanda dediyim bu iki şərt nəzərə alınmalıdır. 2)Sual:Sualım budur ki, keçmişə nəzərən elmi təffəkkürümüzdə bir az sərbəstik. Yəni kənar təsirlərdən nisbətən azad olmuşuq və eyni zamanda Şiələrə, xüsusi ilə Cəfərilərə yönəlmiş Sələfi hücumları (həm fikri həm fiziki) ilə üz-üzəyik, özümüzü necə (yəni hansı vasitələrlə) müdəfiə etməyimizi tövsiyyə edərdiniz? Cavab:Burda məzhəblər arası ixtilafa getməməyi tövsiyyə olunur.Kənardan olan hücümlar,ya digər məzhəblərin bir-birinə qarşı təhrik edilməsi böyük bir planın tərkib hissəsidir.Əslində müsəlmanları parçalayıb zəiflətmək məqsədi güdürlər və təbii ki,təəssüflər olsunki bir sıra müsəlman cərayanları və yaxudda radikal hansısa qruplar bu oyunu gedirlər,əslində düşmənin dəyirmanına su tökürlər bu vasitə ilə.Doğurdanda bu gün şiə məzhəbi,əhli sünnə məzhəbi ümumiyyətlə müsəlman məzhəblərini hədəfə alan zahirən müsəlman olan qruplar var.Onlar Allahu Əkbər deyərək hansısa məzhəbin ardıcıllarının qanını tökür başını kəsirlər və bulardan qorunmağın yeganə yolu dini məzhəbi həqiqi olduğu kimi tanıtdırmaqdır,mübahisələr müstəvisində yox.Mübahisələrlə kimisə tənqid üzərində dəyər təbliğ etmək olmaz.Yəni sadəcə olaraq haqqı olduğu kimi dünyaya təbliğ etmək lazımdır.Həm nəzəri,həmdə praktiki baxımdan haqqı təqdim etmək lazımdır.Yalnız nəzəri baxımından haqqın gözəlliklərini tərif eləməklə insanları haqqa doğru dəvət etmək olmaz.Həmdə göstərmək lazımdır ki buna əməl edərək nəyə nail olmuşam.Yəni belə bir insan nümnələrinə ehtiyac var.İnsanlar nümunə olmalıdır digərləri üçün.Hansısa bir mübahisələrə girişmək, müdafiə olunmaq üçün bu mövzuları genişləndirmək hesab edirəmki düz deyil.Əlbətdəki bu sahədə də müəyyən alimlər çalışır,müəyyən iradlara cavab verir,müəyyən elmi mübahisələr olur.Bu öz yerində bu olmalıdır təbii ki.Amma bunun geniş vüsət almasının tərəfdarı deyiləm. 3)Sual:II dünya müharibəsindən bu yana Hegemon dövlətlərin (xüsusilə Amerika, İngiltərə və Almaniya ) dünyanı siyasi cəhətdən idarə etməsini görürük və xüsusilə də bu İslam ölkələrində müşahidə olunur. Hal hazırda isə bu güclərin artıq zəiflədiyi müşahidə olunur (ya da aşılanmış ideologiyadan bizə elə gəlir). Bu halda qarşıdakı 50 ildə bu "Güclər"in fəaliyyətini necə təsəvvür edirsiniz, xüsüsilə İslam coğrafiyasında ? Təşəkkür edirəm, Allah razı olsun! Cavab:Bu gün dünyada sivilizasiyalar toqquşmasının müşahidi oluruq çox təəssüfki.Mədəniyyətlər arasında toqquşma yaranır.Daha doğrusu belə deyək bir sıra dövlətlərin islam mədəniyyətinə qarşı hücum təşkil eləməsinin müşahidiyik.Bu hücum müxtəlif səngərlərdən həyata keçirilir.Həm hərbi təcavüznən qarşılaşırıq görürük ki bir sıra müsəlman ölkələrinin ərazisi işğal olunur.Digər tərəfdən mədəni müstəvidə müsəlman ölkələri təcavüzə məruz qalır.Müsəlmanların dəyərləri hədəfə alınır.Peyğəmbərimizin mübarək vücudunun təhqir edilməsi ona qarşı karikaturaların dərc edilməsi Peyğəmbərlə bağlı.Yəni bu istiqamətdədə hücumların müşahidi oluruq.Belə deyək, kimsə sanki dinlər arası,mədəniyyətlər arası qarşı durmanın yaranmasında maraqlıdır.Bu əslində İslam mədəniyyətinin gücündən xəbər verir,potensial gücündən xəbər verir.İslam mədəniyyəti bu gün dünyada çiçəklənməkdədir.Yeni İslam intibahının bəlkədə biz ərəfəsindəyik.Həm əhalinin artım nöqteyi nəzərindən,həm dini dəyərlərin yayılması nöqteyi nəzərindən müsəlmanlar belə deyək bir çiçəklənmə dövrü yaşayır.Müsəlman ölkələrində gənc nəsildə dini dəyərlərə olan maraq günbəgün artmaqdadır və bu gün avropa üçündə İslam maraqlı olmağa başlayıb.Ona görədə bir sıra vəsitələrlə bunun qarşısı almaq cəhdləri var.Hətta bir sıra demokratik ölkələrdə minarələrin sökülməsi haqqında qərarın verilməsi.Tutaqki dini atributikanın xüsusilədə baş örtüyünün bir sıra avropa ölkələrində qadağan edilməsi,bu onu göstərirki İslam mədəniyyətindən çəkinirlər. İslam mədəniyyətinin içində həzm olunmaqdan qorxurlar.Amma əslində bunun yolu qarşıdurma yaratmaq deyil dialoq yaratmaqdır.Mən belə düşünürəmki gələcək mənəvi dəyərlər,İslam dininin mənəvi dəyərləri parlaqdır.İslam dini heç bir mədəniyyətə cihad elan eləmir, bir sıra radikal qrupları çıxmaq şərti ilə.İslam bütün mədəniyyətləri dialoqa dəvət edir.Quranda da ayə var, Kitab əhlinə müraciətnən ki (Gəlin sizinlə bizim aramızda olan ortaq bir kəlməyə tərəf gələk və o kəlmə Allahdan başqasına İbadət etməyək).Yəni İslam heç kəsə hücum elan etməyib.Belə bir rəy yaradırlar ki,guya İslam dünyaya cihad elan eliyib və əslində özlərin idarə elədikləri bəzi qruplar vasitəsilə belə bir fikr yaratmağa cəhd göstərirlər.Halbuki doğurdanda İslam mərhəmət və sülh dinidir.İslam dünyaya bu gün yayılmaqdadı və bundan narahatçılıq keçirən dövlətlər var.Mən belə düşünürəmki bu narahatçılığın heç bir nəticəsi olmayacaq.Həm Quranın özünün vəd verdiyinə görə,həmdə prosesslər artıq o istiqamətdə gedirki dünyada belə deyək dünyaya hakim olacaq mənəvi dəyərlər,dünya o dəyərlərə doğru hərəkət etməkdədir.Artıq din mövzusunun bütün dünyada aktual olması,İslama olan maraq günü-gündən artması bunun göstəricisidirki artıq din son dərəcədə aktuallığının dahada artırır. Murad Amanatov Sual:Diriden vasitəçi olar bunu mən başa duşdum bəs ölüdən dünyasını dəyişmiş şəxsdən vasitəçi olar.....? Təşəkkür edirem bizlərə bu şəraiti yaratiğınız üçün Cavab:Dünyasını dəyişmiş insandanda vasitəçi olar.Yəni bəzi insanlar varki onlar ölü deyil,onların ruhu dünyanı əhatə edir və şəhidlər haqqındada quranda qeyd olunurki onlar diridirlər ölü deyillər.Və hatta hədislərdə qeyd olunurki müşriklərin cəsədinə müraciət edərək Peyğəmbər(s) deyibki: Allahın əzab vədəsinin doğru olduğunu gördünüzmü.Səhabələr soruşubki onlar eşidirmi.Peyğəmbər(s) buyurub bəli onlar eşidir.Hətta hədisdə belə qeyd olunurki ,sizdən daha yaxşı eşidir.Yəni dünyada köçmüş insanlar,xüsusilədə Allah dostlarının ruhuna təvəssül etmək olar.Vasitəsilə Allahdan nəsə istəməyin dində heç bir ziddiyyət yoxdur.Allaha şərik qoşmaq hansısa bütə sitayiş etmək mənasındadır.Yəni insan bir Övliyanın ruhunundan xaiş edirki o Allahdan istəsin.Burda heç bir şirk elementi yoxdur.Bu əksinə tohiddir və Allahın təkliyən heç bir ziddiyət təşkil eləmir.Çünki Allah hər bir işi bizə vasitələrlə oxuyur.Bir başa vasitəsiz bizə heçnə vermir.Bu dünyanın bütün nizamı səbəb-nəticə üzərində qurulub və hər şey vasitələrlə gerçəkləşir.Ona görədə dua etdimiz zaman hansısa insanlara vasitə olaraq müraciət etməyimizin Allahın təkliyindən heç bir ziddiyyət yoxdur. Хатира Байрамова Sual:İlk olaraq bu imkanı yaradanlara təşəkkür etmək istərdim. Hacı Şahin,sizə isə can saglıgı və səbr diləyirəm...Allah sizi öz pənahında saxlasın. Sualım isə belədir...Siz Namaza hansı sözlərlə başlayırsınız? Sualım əsassız olaraq verilmir.Mən Hədislərdə oxumuşam ki,Namaza Təkbirlə başlanılmalıdır.Mümkündürsə,qısada olsa bir açıqlama verin.Təşəkkür edirəm.Allah sizi qorusun,inşaAllah. Cavab:Təbii ki namaza niyyətlə başlanılır.Niyyəti dildə demək vacib deyil.İlk dediyimiz söz təkbir kəlməsidir.Təkbir Allahu Əkbər.Təbii ki bizdə bütün müsəlmanlar kimi Təkbirlə başlayırıq. Səftər Mehdizadə Sual:Salam.Sizdən bir şey soruşmaq istəyirəm.Məsumlara qilinan namaz necə olur, onun niyyəti necə edilir? Cavab:Namaz Allaha xatir,Allaha yaxınlaşmaq üçün qılınır.2 rikət namaz qılınır.Və savabı Məsuma bağışlanır,hər hansı bir şəxsə.Buna hədiyyə namazı deyilir.Yəni mən 2 rikət namaz qılıram Allah rizası üçün,Allaha ibadət edirəm,bundan mənə yazılmış savabı hansısa dünyadan köçmüş şəxsə hədiyyə edirəm.Həm savabı bağışladığıma görə Allah mənədə savabı verir, ehsan etdiyimə görə.Dünyadan köçmüş insanın ruhu faydalanır bununla.Yəni 2rikət hədiyyə namazı demək olar.Amma bəzi insanlar düşünür Namaz Allaha qılınmalıdır,bəs biz niyə Məsuma namaz qılırıq.Təbii ki biz Məsuma namaz qılmırıq biz Allaha ibadət edirik və Namazdan əldə etdiyimiz savabı Məsuma bağışlayırıq. QURBAN QURBANOV 1)Sual:Salam Aleykum adım Qurban, Haci sizə Sualım var QUR`AN da Birde Weri Mesele QUR`AN -Da bezi ayelerde deyilir Allah dunyani 6 gune yaradib amma El-Fusillet Suresinin 9-12 ayelerinde Allah Dunyani 8 gune baxirsiz ? Cavab:Burda mərhələlər nəzərdə tutulub,Bu ayələrin təfsirinə baxmaq lazımdır.Amma hər halda mərhələləri genişdə demək olar,ümumiləşdirməkdə olar.Ona görədə bəzən müəyyən şeylər haqqında rəqəmlərdə fərqli yanaşma ola bilər.Bu müəyyən mərhələləri əhatə edir.Bəzən 3 mərhələni (misal üçün deyirəm) birləşdirib bir mərhələdə adlandırmaq olar bəzən daha geniş açıqlamaq olar.Ona görədə bu günlər mərhələni bildirir.Ola bilsinki hər bir ayədə fərqli bir yanaşma ortaya qoyulur. 2)Sual:Birdə islamda Cinsiyyet Dəyişmək Halaldir Xomneyi Halal Buyurur. Bu sualima cavab verin xaish edirəm Cavab Yazin Ve Ya Aydinliq Ederdiz Allah Razi Olsun Cavab:Müasir şəriət hökmlərində var.Bəzi müctehidlərin cinsi dəyişmək,cinsiyyəti dəyişmək haqqında hökmləri var. Yəni insanın orqanizmində qarşı cinsə tərəf müəyyən dəyişiklik olursa,belə bir xəstəliklər də var insanlardaki orqanizmində müəyyən dəyişikliklər olur,hormonal dəyişikliklər meyllənmə olursa, bu insanlar günahdan qorunması üçün və həyatda normal yaşamaları üçün şəriət bulara cinsini dəyişməsinə,din alimləri cinsinin dəyişməsinə icazə verir.Burda bir qəbahətli bir şey buyrulmur.Əslində insanın ruhunun paklığı əsasdır,önəmlidir və bu müasir tip imkanlarından insanlar istifadə edə bilər günahdan qorunmaq üçün.Yəni din bəzi məsələlərə qadağa qoyursa onun həlli yollunu göstərməlidir. Sərfinaz Hüseynzadə Sual:Sualim bundan ibarətdirki hədislərdə yazilibki ölüyə 3 günden artiq ağlamaq məkruhdur.Bir çox hədislərdə eləcədə sizin moizələrinizdə vardirki Peygember(s.a.a.s.) Hz Xədicə (s.e.)ya 1 il yas saxlamişdır və demək olarki gulməmişdir. bunun izah edərdiz zəhmət olmasa. Cavab:Ağlamaq məkruhdur deyəndə ,yəni həddən artıq mərasimçilik olmasını din qəbul etmir.Təbii ki insanların dünyada köçmüş insanın ailəsinə baş çəkməsi,təsəlli verməsi yaxşıdır.Amma adi dünyadan köçmüş insan üçün uzun-uzadı mərsiyyələr düzgün deyil.Amma insanların qəmlənməsində məkruhluq bir şey yoxdur.İnsan təbii ki ilnəndə qəmlənə bilər,Quranda ayələrdə qeyd olunur Hz.Yəqub oğlu Hz.Yüsif-ə dünyadan köçməmişdi sağ ola-ola illərnən ağlayır,hətta gözünün işığını itirir.Yəni məkruhdu etiraz olarsa,narazılıq olarsa,etiraz olması insan qəmlidirsə,əziz bir insanını itirib,amma naşükürlük etmir,Allaha şükr edərək,eyni zamanda bu itgiyə görə müyyən qəm çəkir qəlbində belə halda bunun eybi yoxdur.Bunu yas mərasimlərinin məhz 3 gün olması qeyd olunur.Amma əlbətdəki bir sıra belə deyək rəvayətlərdə 40 günə qədər,40 rəqəmidə müəyyən mənalarda işlənir.Bəzi adətlərin yanlış olması haqqında danışmaq olarki 40 günə yaxın yas məclisi vermək, hər dəfə məcburi şəkildə ehsan vermək bular nəzərdə tutulub.3gün məclis verilir,sorada insanlar gəlib təsəlli verə bilər,baş çəkə bilər.Amma ki qəmlənmək üçün limit müəyyən etmək olmaz. Cavid Memmedov Sual:Hacı sizə sualım belədi ki, mən işliyirəm aylıq maaşım 300azn-di. Bilmək istiyirəm mənə Xüms düşür ya yox? Sağolun ALLAH razı olsun. Cavab:Burda aylıq maaşın nə qədər olmasından çox ilin sonunda əldə artıq pulun qalıb-qalmamasından söhbət gedə bilər.Ola bilər 300 manat maaş alsın bir insan ammaki xərcləməsin.İlin axırında yığılsın,hər bir insan ilin bir gününü özü üçün xüms günü müəyyən eləməlidir və həmin gün əlində olan pul vəsaitini hesablamalıdır.Əgər pul ehtiyacından artıq qalıbsa bu artığa xüms düşür.Yəni ehtiyac təbii ehtiyaclarını,ailəsinin ehtiyaclarını ödədikdən sonra ilin sonunda yəni xüms günü müəəyyən elədikdə,artıq qalan pulun 5 də 1-ni xüms verməlidir.O fərq yoxdur,ola bilər 300 manat maaş alsın,heç bir ayına çatmasın,ola bilər kimsə ona kömək eləsin,300 manatın toplasın,yəni burda artıq qalmaqdan söhbət gedir,maaşın miqdarından yox. Əli Həsənov 1)Sual:Bismillah Sualım sosial şebekelerin (facebook və.s) islam noqteyi nəzərindən düzgün istifadə qaydalarındandır.!1) Bu cur sosial şəbəkələrdə həddindən artıq vaxt istifadə edirlər bəraət olaraqdan deyirlər dini məlumatlar əldə edirik Nəzərə çatdiraq ki ,kifayet qeder maarifləndirici saytlarımız var ki, islamı kamil ordan öyrənmək olar .2) Ən əsası isə bu şəbəkələrdə naməhrəmlər asanlıqla bir birileri unsiyyetde olur Deqiq deye bilerem ki bu ünsiyyətlərin çoxu şərən caiz deyil Niyyət o olur ki bir birilərinə əmr be məruf edirlər amma İslamda bunlar bəyənilmir Bu barədə Sizin cavabınızı bilmək istərdik Allah razi olsun Cavab:Sosial şəbəkələrdən istifadə məsləsinə gəldikdə,din təbii ki bu məsələyə heç bir məhdudiyyət qoymur.Nə mənada? Yəni sosial şəbəkələrdən istifadə etmək normal bir haldır,zamanın tələbidir. Sadəcə əxlaqa riayət etmək vacib olduğu kimi bu məsələdədə vacibdir.İnsanlar boş,bihudə saatlarnan sosial şəbəkələrdə danışmaqnan,yazışmalarnan məşğuldurlarsa,təbii ki bunu din alqışlamır.Və yaxudda məhrəm naməhrəm münasibətləri əxlaqi çərçivələri aşırsa yəni günaha səbəb olursa və yaxud günahın müqəddiməsi hesab oluna bilərsə,zərurətdən artıq naməhrəmnən ünsiyyət olursa bu məsələlərə qadağa qoyulub.Amma sosial şəbəkədən istifadə öz-özündə heç bir məhdudiyyət yoxdur.Sosial şəbəkədən yararlanmaq,bilgiləri artırmaq üçün,elmi artırmaq üçün müsbət pozitiv nə varsa inkişafda din onu dəstəkləyir.Amma hansısa bir əxlaqi tənəzzülə səbəb ola biləcək,insanın mənəviyyatına ziyan vura biləcək əməllərdən çəkinmək lazımdır.O cümlədən bihudə vaxt keçirilməsi gənclər üçün çox ziyandır.Məndə qəbul edirəmki bəzən mənasız müzakirələr lazımsız yazışmalar çox vaxt aparır.İnsan ömrü heyifdirki belə bir yerdə hədər olsun və bəzəndə ailələrin dağılmasına gətirib çıxarır,müəyyən fəsadlara gətirib çıxarır.Bu sosial şəbəkələrin yox, insanların bəzən özünün günahlarıdırki insanlar öz həddini bilməlidirlər o həddləri aşmamalıdırlar. 2)Sual:Bismillah İmam Hüseyn(ə) mükaşifə halında Qum alimlərindən birinə buyurmuşdur"Bizim Məhdimiz Öz zamanında məzlumdur.Bacardıgınız qədər Məhdi barəsində danışın,qələm işlədin .Bir daha təkid edirəm ki,bizim Məhdimiz barəsində çox danışasınız və yazasınız.Onun barəsində yazılan və deyilənlərdən artıq mətləblər deyib,yazmaq lazımdır"/Səhifəyi Məhdiyyə səh.14/ Bəli hələ də bizim cəmiyyətin əksəriyyəti İma Zaman(ə.c)ın zühur məsələsindən qəflət etməkdədirlər və demək olar ki bu ictimai bir adətə cevrilib Təəsüflə qeyd etmək lazımdır ki cəmiyyətimizdə İmam Zaman (ə.c) tanımaq barəsində,qeybət dövrünün vəzifələri mövzusunda moizələrə,bu mövzuda təbligat aparmaq üçün məclislərə ,yıgıncaqlara cox az rast gəlinir .Sualım budur ki Sizin bu mövzuda bizlərə nəsihətiniz nədir. Cavab:Ümumiyyətlə mən hesab edirəmki bəli İmam Zaman(ə.f) mövzusu bu gün aktual bir mövzudur.Müsəlmanların gələcəyiynən bağlı olan bir mövzudur.Bəzən Mehdi(ə.f) mövzusunu fantastik bir şey kimi qəbul edən insanlarda varki, Müsəlman guya bir əfsanəvi şəxsiyyətin gəlib hər şeyi oların əvəzinə həll etməsini gözləyirlər.Yəni deyirlər bu inanc müsəlmanların geriləməsinə gətirib çıxardır.Çünki heç bir iş görmədən,hansısa bir qeybdən gələn Xilaskarın gəlişini gözləyirlər və o müsəlman cəmiyyətini passivliyə sürükləyir,belə deyək iradəsizliyə sürükləyir.Halbuki Məhdəviyyat əqidəsi böyük qurucu bir əqidədir.Gələcəyə nikbin baxmağa dəvət eliyən və bu günlə gələcək arasında bir körpü yaradan bir təfəkkür tərzidir.Məhdəviyyat özü bir böyük məktəbdir və mən düşünürəmki bu günkü gündə Məhdəviyyat mövzusu aktuallığını artırmalıdır və İmam Mehdi(ə)-ın zühuru, onun şəraiti və bu gün bizim boynumuza düşən vəzifələr haqqında danışılmalıdır.Bizimdə vaxt aşırı bu mövzuda xütbələrimiz olub, intizar mövzusunda ayrıca xütbələrimiz olub.Çalışmışıqki bacardığımız qədər bu mövzuya diqqətlə vaxt ayıraq. Ismet Sadiqov Sual:Haci Shahin Hesenliye bele bir sualim var. Cox xahish edirem cavablandirasiniz. Bu yaxinlarda Sosial mediada Haci Shahinin yehudi din adamlari ile mehriban shekili yayilmishdi. Quranda da yazildigina uygun olaraq, muselmanlar yehudilerle six, mehriban elaqeden uzaqdirlar. Haci Shahinin bu.movzuya aciqliq getirmesini xahish edirem. Allah komeyinizde olsun Cavab:Ümumiyyətlə mehriban şəkil anlayışı mən başa düşmürəm necə olur bu şəkil,bu şəkil mehriban olur.Yəni burda tolerantlıq kuboku uğrunda futbol yarışı keçirilirdi.Dini Qurumlar Üzrə Dövlət Komitəsi tərəfindən və məscidin icmasının komandasıda belə deyək finala çıxmışdı deyə bizdə orda iştirak edirdik və orada dinlərin ardıcılları, din alimləri dəvət alınmışdırlar.Yəni İslam düşmənçiliyə o zaman dəvət eliyə bilərki kimsə bizimlə düşmənçilik eləsin.Yəni İslam təcavüzkarlarnan sizinlə döyüşənlərlə döyüşün deyə buyurur.Amma əksinə başqa dinin ardıcıllarıynan normal münasibətlər haqqında kifayət qədər hədislərimiz var.Peyğəmbirimizin yəhudilərin haqqını tanıması Mədinə ətrafında olan yəhudilər.Və bu gündə bir çox müsəlman ölkələrində müctehidlərin,din alimlərinin başqa dini təmsil edən alimlərnən görüşməsi onlarnan təmasda olması bu faktlar var.Biz orda heçkəsnən mehriban şəkil çəkdirməmişik.Sadəcə futbol komandasının yanında şəkil çəkdirərkən başqa dinlərində təmsilçiləri yanımızda diyanıb yəni burda qəbahətli bir şey görmürəm.Açığı deyim bu dərəcədə bəzi şeylərin rezonans yaratmasını mən təəcüblə qarşılayıramki bu çox normal bir şeydir.İstənilən dünya ölkəsində müsəlman din xadimlərinin başqa din xadimlərinin hansısa bir şəkildə görünməsi normal qəbul olunar.Hətta məsələn İranı misal çəkmək olarki tutaqki yəhudilərin öz sinaqoqları xristianların kilsələləri bir çox müçtehidlərin onların görüşü haqqında materiallar var.Bu normal bir şeydir.Sadəcə olaraq bunu kimsə yalnış təqdim eləməyə və ya anlamağa çalışır.anlamamaq istəyir yəni burda belə bir qəbahətli bir şey yoxdur və xüsusilədə Azərbaycanda bu dözümlülüyün olması dində müsbət haldır.Azərbaycanda dinlər arası dözümlülüyün olması,qarşı durmanın olmaması müsbət bir dəyərdir.Hamımız çalışmalıyıq ki, bu təmaslar olmalıdır.Amma yəhudilərnən,xristianlarnan,kitab əhliynən necə münasibət olmalıdır,dostluğun həddi nə qədər olmalıdır,bunun hamısını Quran bizə bildirir bu çərçivələri bildirir.Mən hesab edirəmki biz hər hansı bir çərçivəni aşmamışıq.Sadəcə o futbol yarışında başqa din xadimləri ilə şəkil çəkdürmüşük.Burda da kimsə əsaslandıra bilməzki dinimizə biz səf bir günah iş görmüşük. Allah Bendesi Sual:Allahın salamı rəhməti və bərəkəti sizin üzərinizə olsun. Allah sizi başımızdan əksik etməsin. Sizin sözləriniz möoizələriniz nə qədər insanı iman sahibi edib onu Allah bilir elə onlardan biridə mənim qhumum. Sizin moizələrinəizə qulaq asa-asa namaza başladı. Əziz qardaşım ağam Hacı) sizə təkcə bir dənə sual verirəm və sadə bir yol göstərməyinizi istəyirəm. Siz daha yaxşı bilirsiz ki, qəlbə aid olan günahlar (riya, təkəbbür və.) daha rəzil pis günahlardı. Bunlara qəlbdən çıx deməklədə çıxmır qəlbdən. Uzun vaxt lazımdır Elə özünü bir az düzəldirsən ki, birdən Allah insanı elə imtahan edir ki, qəlbində olmadığını zənn elədiyin riya qığılcımı alovlanır. Allah eşqinə asan bir yol deyin necə bu pis tuhu xarab edən günahlardan uzaq olum. Nə qədər çalışsamda şeytan və nəfs aldadır daha bezmişəm. Nə qədər günah etmək olar Allaha. Mənim imkanım yoxdur gəlim sizinlə görüşüm. Sizinlə bunu yaxından danışım. Qısaca elə bir şey deyin ki, onu edim nicat tapım. Allah yenədə sizdən razı olsun. Yazılarımda nəsə səhvə xətaya yol vermişəmsə sizdən üzr istəyirəm. Cavab:Belə mövzulara qısa konkret cavab vermək çox çətindir.Ümumiyyətlə insanın qəlbini təmizləməsi çox vacib məsələdir.”Sağlam qəlb” adlı bir ktiab var səf etmirəmsə tərcümə olunubsa onu oxumağı tövsiyyə edərdim.İnsanın qəlbini təmizləməsi uzun bir prosessdir.İnsan yorulmadan bu yolda səy göstərməlidir.Özünü təmizliyə nicat tapacaq Quran buyurur.Ona görədə insan öz istəkləri ilə mübarizə aparmaqla tədricən qəlbini təmizləyə bilər amma bu məsələdə Allahdan kömək istəsə daha yaxşıdır.Amma təəssüf edirəmki mən burada konkret göstəriş vermək iqtidarında deyiləm.O qədər dolğun,geniş bir mövzudurki qısa 5 dəqiqə 10 dəqiqə bunu cavablandırmaq mümkün deyil. Bagirova Esmira Sual:Mənim bank ile bağli sualim var. Bankdan pul götürməyin hükmü nədir? Ipateka ile ev almaq olar? Cavab:İpateka ilə bağlı bir sıra alimlərin fərqli yanaşması var,haram hesab eliyən alimlər var.Bankdan pul götürmək məsələsi belədirki,zərurət olarsa əgər insan kredit şəklində götürsə zərurət olaraq götürür və düşünürki əgər Sələmeyi(faizi) gücüm çatsa qaytarmazdım yəni belə bir niyyətlə götürərsə bankdan o halda zərurətdə icazə verilir. Ehli Beyt asiqi 1)Sual:Mən oruc tutanda ayağa dura bilmirem yeni özümü pis hiss edirem başim firlanir amma orucumu da qəzaya vermirəm heç vaxt əziyyət çəksəmde tuturam bilmək istərdim ki bu cur orucum qebul olur? mən bunun ucun cox narahatam Cavab:Əgər həkimlərnən məsləhətləşsin.Oruc tutmaq səhhətinə ciddi ziyan vurursa oruc tutmasın.Əgər ciddi ziyan vurmursa sadəcə biraz halsızlıq olursa bu şəkildədə orucunu tutması lazımdır. 2)Sual:Bizdə ata ilə ananın kəbininin olub olmamasına şübhə edirik.Bilmək istərdimki kəbini ancaq molla oxumalıdır yoxsa ərəb dilini bilən hər kəs. Cavab:)Kəbini ancaq molla oxuyar,belə bir hökm yoxdur.Kəbini düzgün oxuya bilən istənilən şəxs oxuya bilər.Ammaki mənalarını başa düşsün və bütün şərtlərini bilmək şərti ilə stənilən şəxs kəbini oxuya bilər. Samir Dağli Sual:Aişənin yezidə münasibəti ? , Peyğəmbər (s) Aişə xanımdan nəyə görə incimişdiki Aişə küsüb atası evinət getmişdi. bu barədə məlumat almaq istərdik. Cavab:Bu mövzulara mən daxil olmaq istəmirəm.Yəni biz təbii ki,Peyğəmbərin(s) bütün Xanımlarına hörmət eləməyin tərəfdarıyıq.Amma tarixin təhlil olunmasının tərəfdarıyıq.Yəni heç kimə tarixdə toxunulmazlıq statusu vermək tərəfdarı deyilik.Peyğəmbər(s) xanımları sayqıya hörmətə laiqdirlərsə,eyni zamanda əməlləridə mühakimə oluna bilər.Ona görədə istəmirəmki icazə versəz bu mövzuya daxil olmaq istəmirəm. Husein Alakbarzadeh Sual:Islami oyunlarda təblig etmək olarmi? Islamda oyun sektoruna yer varmi, bir halda ki, həyat özü bir oyundur. Mən oyun sektorunda çalisiram. Gələcəkdə Islami təblig edəcək oyunlar düsünürəm. Cavab:Əgər dini təbliğ edəcək oyunlar,dinin prinsiplərinə zidd deyilsə,haram deyilsə təbii ki belə oyunların istifadə edilməsinin ziyanı yoxdur.Amma ki belə deyək qalıb oyunun nə olacağı,onu dəqiqləşdirmək lazımdır ki oyun dedikdə burda nə nəzərdə tutulur.Amma doğurdanda istifadə etmək mümkündürsə və şəriətin içərisindən kənara çıxmayacaqsa təbii ki bundan istifadə etmək olar. Kamran Səqafi Sual:Mən bu hədisi səhifələrin birində gördüm hədis budur: Resulallah s.a.a.s buyurduki:Imam Mehdi ə.f elə bir zamanda zühur edəcəkki Suriyada Ata ile Oğul hakimiyyətdə olacaq.Ata dünyadan gedəcək. Oğul hakimiyyətə keçəcək ve Oğul çətinliklərlə,sixintilarla hakimiyyətdə qalacaq. Allah onlara kömek etmeyecek hətda o Möminlərinki qanlarinin tökülmesi gərəkdi Onlarin qani töküləcək ta ki Imam Mehdi e.f zühur edənə qədər. Mənbə Əhbari Qeybiyyə. Cavab:Bəli ümumiyyətlə Suriya ilə bağlı bu tip hədislər var.Kifayət qədər ümumiyyətlə zühurla bağlı hədislərdə suriyanın adı hallanır “Şam” adlı hədislər qeyd olunur.Bu hədislərin bir sırası mötəbər hədisdir.Bəziləri zəif hədisdir.Amma hər halda Suriyada cərayan edən prosesslərin İmam Zaman(ə.f) –ın zühüruyla bilavasitə əlaqəsi var.Ona görədə mən konkret bu hədisi,sənədini yoxlamamışam mötəbər olub-olmamasını amma təxminən bu məzmunda hədislər var.Mən ümumiyyətlə deyə bilmərəm bu gün Suriyada cərayan edən hadisələrə işarədir,yoxsa gələcəkdə bu baş verə bilər,oxşar hadisələr.Amma hər hər halda bu hadisələrin,gələcəkdə Suriyada cərəyan edən hadisələrin bir başa İmam Zaman(ə.f)-ın zühuru ilə əlaqəsi var. Kerbela Asiqi 1)Sual:Pişik olan evdə namaz qilmaq düzgündürmü? Cavab:Namaz qılmaq düzgündür,sadəcə pişiyin tükü bədəndə olmamalıdır namaz vaxtında. 2)Sual:Namaz qilmayan şəxs müsəlman sayıla bilərmi? Cavab:Şəriət nöqteyi nəzərindən budurki,Kəlmeyi Şəhadət diyən hər bir şəxs müsəlmandır.Namaz qılsada,qılmasada.Allaha,Peyğəmbər inanan , Qiyaməti qəbul edən,kitabı qəbul edən müsəlmandır.Namaz qılmırsa onun müsəlman olmamağına dəlil olmaz.Təbii ki hədislərdə varki namaz qılmayan kafir olmasına işarə edən hədislər var.Bu mənəvi mənada , yəni qəlbən tam iman gətirməyibki ibadət eləmir.Amma şəriət nöqteyi nəzərindən Kəlmeyi Şəhadət diyən,etiqadı düz olan insan müsəlman sayılır,namaz qılmasa belə. 3)Sual:Nece vaxtdir 1mesele meni narahat edr.Xahiw edirem, aydinliq getirsiniz.Alin yazisi varmi? tutaqki kimse ozunu oldurur.bu o demekdirmiki bu alin yazisidir? Cavab:Alın yazısı yoxdur İslamda.İslam nöqteyi nəzərindən, Quran məntiqinə görə,öz taleyini insan özü müəyyən edir.İnsan seçim gücünə malikdir və Peyğəmbərlər ona doğru yolu göstərir və Qurandada qeyd olunurki ( إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ إِمَّا شَاكِرًا وَإِمَّا كَفُورًا –Biz insana doğru yolu göstərdik,istiyər şükr etsin,istiyər nankor olsun ) Bu seçimi insan özü gerçəkləşdirir.Ona görədə öncədən müəyyən edilmiş yazı İnsan çərçivəki ondan kənara çıxa bilməz,belə bir həyat yolu adlı çərçivə yoxdur.İnsan seçimini könüllü edir.Sadəcə olaraq buda Allahın hidayətində var.Təbii ki,İnsanın elədiyi əməllər onun taleyinə təsir göstərir.Amma ki,tam bir yazının olmasını din qəbul etmir. 4)Sual:İnsan yatan otaqda namaz qilmaq olarmi? Cavab:İnsan yatan otaqda namaz qılmaq olar,amma ki çalışmaq lazımdır ki o yatan insanı narahat etməyək. 5)Sual:İçki süfrəsində oturmaq ve ya əl vurmaq yəni məcbur qaldiqda yigişdirmaq namaz qilana olarmi? Cavab:İçki süfrəsində oturmaq haram hesab olunur,İçkiyə əl vurmaq məsləhət deyil,amma ailədə süfrə açılıbsa onu yığışdırmaqda kömək etmək,sırf yığışıdırmaqda kömək eləməyin eybi yoxdur.Amma insan çalışmalıdır o süfrədə oturmasın.Çünki Allahın lətəni haram məclisə nazil olduğu zaman hamını əhatə eliyə bilər. 6)Sual:Oruclu şəxsin burnuna pis iylər məsələn siqaret və s. gəldikdə orucu pozulurmu? Cavab:Pozulmur 7)Sual:Settarul Uyub Allahin hansi sifetinə deylirdi? Cavab:Eybləri örtən 8)Sual:Qurani-Kərimdə hansi heyvanin yaradilişina diqqet yetirmək tövsiyyə olunur? Cavab:Dəvənin yaradılışı haqqında 9)Sual:Cadu olunmaq varmi?Hz.Muhemmede(s.e.s) cadu olunanda n' etmişdir?Hansı surə oxumuşdur? Cavab:Ümumiyyətlə cadu haqqında işarələr var hədislərdə də və bəzi alimlərdə deyirki cadu var,onun təsiridi ola bilər.Sadəcə Allaha sığınmaq lazımdır.Çox əhəmiyyət verilməməlidir.Cadugarların,falçıların yanına gedib bunu araşdırmaq baxımından ehtiyatlanmaq əksinə mənfi nəticələrə gətirib çıxarır.Ona görədə sadəcə olaraq cadudan qorunmaq üçün Allaha sığınmaq lazımdır ” Nas,Fələq” surələri Quranda qeyd olunur,Ayatul Kursi-nin oxunması yaxşıdır və müəyyən dualar edilməlidir.İnsanlar Allaha pənah aparmalıdır bundan qorunmaq üçün. 10)Sual:Hicabin vacibliyi hansi surede verilmişdir? Cavab:Nur surəsində bildirilir və hicabın vacibliyi Quranda həmdə hədisdədə qeyd olunurki,üz və əldən başqa qadının bütün bədən hissələri örtülməlidir.Bu hədd müəyyən olunur.Üz və əl-dən başqa heç bir bədən üzvü görünə bilməz qadağandır. 11)Sual:Momilnik nədir ve kimlərə deyilir? Xaiş bu haqda etirafli izah edesiniz? Cavab:Möminlik 2 cür yanaşma ola bilər.Bir iman gətirmiş insana mömin demək olar.Allahın təkliyinə,Peyğəmbərin peyğəmbərliyinə,İmamətə,Allahın ədalətinə,Qiyamət gününə inanmış şəxs mömin hesab olunur.Digər tərəfdən isə həqiqi möminlər,Quranda Möminun surəsi var Möminlər nicat tapanlardır,onlarki namazlarını xüşu halında qılar və s. Yəni hədislərdə Möminlərin əlamətləridə qeyd olunur.Bu biraz geniş bir mövzudur.Bu barədə danışmaq istəmirəm çünki mən tövsiyyə edərdimki Möminlərin xüsusiyyəti nədir sualı verən insanlar Möminun surəsinə,Qurana müraciət etsinlər.Orda Möminlərin həqiqi xüsusiyyətləri nədən ibarətdir qeyd olunur. Leyla 1)Sual:Niyə müctehidlər fərqli fətva verir? Biri haram biri məkruh Cavab:İstənilən elm sahəsində alimlər arasında fikr ayrılığı ola bilər.Bunu normal qarşılamalıyıq.Hamı eyni cür düşünə bilməz.İstənilən elm sahəsində fikr ayrılıqları var,alimlərin də hərəsinin öz verdiyi hökmdə bir dəlil,bir sübutu var.Heç kəs başqasının verdiyi nəzərə görə öz dəlilindən imtina edə bilməz.Burda belə bir faciəli bir şey yoxdur.Yəni tarix elmindədə fikr ayrılıqları ola bilər.Hətta dəqiq elmlərdə də fərqli yanaşmalar ortaya qoyulur.Müxtəlif elm sahədə olduğu kimi,dini sahədə də var.Biz sadəcə öz təqlid etdiyimiz müctehidin fətvasına əməl etməliyik. 2)Sual:Zilzal surəsində kim zərrə qədər yaxşılq edərsə əvəzini görəcek buyrulb.ama br hedsde namazsz hec br emel qebl olmaz buyrlb bu nece olur? Cavab:Burda təbii ki, əməlin qəbul olunmasından söhbət getmir.Elədiyi əməlləri görməkdən söhbət gedir.Əməl qəbul olunmasada insanın etdiyi yaxşılıqlar tutaq ki,dinsiz bir şəxsin elədiyi bir yaxşılıqlar qiyamətdə onun əzabının yüngülləşməsinə gətirib çıxardır.Namazsız insan cəzaya məhkum edilir.Amma yaxşılıqlarıda cəzanın yüngülləşməsinə gətirib çıxardır. Veysel Islami Sehve Sual:Bildiyiniz kimi movlamız Hz.Əli (ə) buyurub haqsizliğın qarşısında sakit duran dilsiz şeytandır Bu hədisi deyəndə nəyi nəzərdə tuturdu Cavab:İnsanın haqqı zahir eləməsi,haqqı izhar etməsi,haqqı dilinə gətirməsi,bildirməsi onun boynuna düşən vəzifələrdən biridir.Amma o haqqı hansı formada izhar edəcək,necə şəkildə deyəcək bunu insan özü müəyyən eləməlidir.Çünki yeri gələndə Həzrəti Əli(ə) öz haqqını tam şəkildə müdafiə etməyib.Hansısa bir məqsəd üçün,vəhdət üçün bəzi yerlərdə susmağa üstünlük verib.Burada qorxudan,sırf özünü düşünərək insanın haqqı gizlətməsi haqqı deməməsi nəzərdə tutulur.Amma bəzən bütün haqqı hər zamanda demək düzgün deyil.Bu İmamlarımızında həyatında kifayət qədər nümunələr varki, heç zaman haqqı tam şəkildə demək olmayıb.Bəzi zamanlarda İmamlarımızda təqiyə saxlayıb,necə haqqı tam izhar etməyiblər,hətta səhabələrinədə tövsiyyə ediblərki bir qədər dözümlü olun.Burada qorxmaqdan,qorxaqlıqdan,öz mənafeyini düşünməkdən,haqqı gizlətməkdən söhbət gedir.Amma insan gücü yetdiyi qədər haqqı insanlara çatdırmalıdır haqqsızlığıda dilinə gətirməlidir.Gücü yetdiyi qədər,gücü çatdığl qədər təhlil edib situasiyaya uyğun addım atmalıdır. Samir Nurəliyev Sual:Sualım budurki bəzi internet saytlarında bizim batil adlandığımız firqənin alimlərinin sual-cavab və bir sıra dərsləri olduğu hakda sizin nə əcəb yoxdur? Cavab:Keçmişdə dərslərimiz olub,bir qədər indi məsciddə dərs keçməyə şəraitin olmaması üçün,bu barədə düşünürük,ola bilərki yaxın gələcəkdə dərslər olsun,olsa əgər məlumat verilər. Yolunu Gozleyirik Imam Zeman Sual:Haqqımızı necə mudafiə edək? Cavab:Haqqımızı əlimizdən gələn bütün vasitələrlə,haqqımızı müdafiə eləməyin əsas yolu Haqqı təqdim etməkdir,tanıtdırmaq.Özümüzü cəmiyyətə tanıtdırmalıyıq,kim olduğumuzu cəmiyyətə göstərməliyik.Cəmiyyət bizi tanıdıqda artıq bizim haqq olduğumuz üzə çıxa bilər. Şəmistan Zülfüqari Sual:Sizin saytda qonaq ucun yazmaqi dediyiniz ucun yazmisam bunu. Allah hacinin bzim ve butun muselmanlarin imanin ixlasin kamil etsin . Menim sualim yox Haci Sahinden bir isteyim olacaq ki . Bu aralar bezi dindarlar arasinda yeni bir xestelik uze cixib dindarlar namazi ibadeti qoyublar bir kenara ele hey deyirler ki biz gunahkariq biz zelilik day biz duzelmeriy ve bele sozleri ozleri ucun fexr hesab edirler . Bununda sebebin bele aciqlayirlar ki ruhaniler deyir ki gunahkar olub ozun zelil bilmey namaz qilib megrur olmaqdan yaxsidir . Yeni bunu ruhaniler yeqin ki o menada deyib ki namazi qilin ancaq namaza guvenmeyin de . Amma bular namai atiblar bir nov ozlerine ruhanilerin sozun behane tapiblar . Vallah belkede hec bir defe Allah dergahina el uzadib demirler biz zelilik ancaq adam goren kimi baslayirlar oz iyrenc gunahlarindan danismaga guya ki bular tevazukardilar . Bilmirem fikrimi tam catdira bildim ya yox amma cox acinacaqli hal yaranib Cavab:İnsanın həddən artıq özünü zəlil,digərlərinin yanında biz günahkarıq deməsi təbii ki ,insan özünü günahkar hesab etməlidir,günahlarını böyütməlidir,yaxşılıqlarını kiçiltməlidir.Amma addım başı özünü qınıyıb hamının yanında,vacib ibadətləri tərk etmək,ümidsizliyə qapılmaq bu böyük bir yanlışlıqdır.İnsanın ibadəti tərk etməsi ki mən artıq günahkaram bu şeytana xas xüsusiyyətdir Allahın rəhmətindən naümid olmaq şeytanın xüsusiyyətidir.Ona görə də insan nəqədər günah edibsə Allahın rəhmətinə ümidvar olmalıdır,ümidini itirməməlidir və nikbin olmalıdır.İbadəti tərk etmək insana düzgün hesab olunmaz.İbadəti yerinə yetirməlidir və bağışlanmaq istəməlidir.Amma bəzən bu mən günahkaram mən zəliləm,bular biraz qeyri-səmimi yanaşmadır və bəzən oyunbazlıq kimi qəbul edilir bular. Ruslan Qurbanov Sual:Sualım budur ki, bir ata momin ovladinin halal olmayan bir meclisə yəni calğili musiqili içkili məclisə gedib orda iştirak etməsini istəyir bu halda ovlad atasinin sozüne qulaq asmalidir yoxsa yox.cavabinizi gozleyirem? Cavab:Ata-ananın hökmünə itaət etmək vacibdir ancaq o məsələlərdəki Allahın vacib və haram çərçivəsini aşmasın.Allah vacib buyurduğu şeyə ata qadağan edirsə məsələn namazı,o zaman insan atanın yox Allahın sözünə baxmalıdır.Eləcə də Allahın haram buyurduğu şeyə ata övladı məcbur edə bilməz.İçki məclislərində iştirak etmək haramdır deyə atanın sözünə burda baxmaya bilər.Amma ortaq bir məxrəc tapılarsa insan tutaqki qohumlarının toyuna girib,toy edənləri təbrik edib çıxar foedə diyanarsa,hansı bir şəkildə məclisə qarışmamaq şərtiynən orda görünərsə ata-ana razı qalsın bu yolu tapmaq mümkündür.Amma ata-ana sırf harama əmr edirsə,haram bir işə burda ata-ananın sözünə itaət etmək düzgün deyil. Ayaz Azadoğlu Sual:Oruclu halda əgər burnumdan qan açılıra bu mənim orucumu batil edirmi? Bu hal məndə tez-tez olur bəzən qan boğazımada gedir bunun hökmü nədir. (oruc olmadığım halda murdarın boğaza otürülməsi) Cavab:Sırf burnundan qan açılması orucu batil etməz.Amma ki qanın burundan boğaza getməsi orucun batil olunmasına gətirib çıxardar,ixtiyarsız olsa bir gün qəza orucu tutmalıdır. Emin Necefov Sual:Mənim sualim,İslam ölkəsində şərab satan ticaret mərkəzində çalişmanin hökmü nədir.Allah razi olsun Cavab:Şərab satan ticarət mərkəzində zərurət olmasa,işləmək olmaz.Zərurət olarsa insan orda işləyə bilər amma ki maaşını halaldan hesab eləsin.Amma sırf şərab satılırsa,başqa bir şey yoxdursa,orda işləmək heç bir şərtnən düzgün deyil.Amma qarışıqdırsa halal və haram ticarət varsa zərurət halında ciddi zərurət olarsa orda müvəqqəti işləyə bilər. Mehemmed Abdullayev Mən ramazan ayindan qabaq namazda dua edib niyyet etdim ki,oruc tutacam.sonra ise 2 gün tuta bildim,,fehle iwleyirem günün altinda,hec taqetim olmurdu.sonra ise tuta bilmedim...(niyyet edib eliye bilmemek) günah sayilir.? Ona göre cox peshmanam..men indi neyleyim.? Cox sag olun.Allaha amaninda. Cavab:Heç taqəti olmayıbsa,ciddi zəifliyə səbəb olubsa,zərurət miqdarında su içə bilər və həmin günlər dolu qarınla yeməyib,qış vaxtında münasib rahat vaxtında qəzasını tuta bilər.Alimlər buna icazə verir.Amma doğurdanda ciddi bir iş rejimi olarsa,doğurdanda ciddi zəifliyə gətirib çıxararsa həyatına təhlükə olarsa belə bir hallarda,heç cür dayana bilməzsə bu zaman az miqdarda su içib yenədə orucunu davam eləsin amma qəzasınıda tutmalıdır. Mehemmed Mehdiyev Sual:Bir sualim var Haciya yaxin qonsum subh azaninda yuxudan ayilib oruc tutub hec bir sey yemeyib azan cekilende su icib baglayib bilmek isderdik ki, o,oruc duz sayilirmi yeni gecikib ?? Cavab:Azana qədər bitirməlidir.Azan verildikdən sonra yeyərsə orucu batildir. Maga Aliyev Sual:Əgər yatarkən qüsl pozularsa , su isti olmadiğindan ve yaxud şərait olmadigindan Namaz və Oruc nece tutmaq lazimdir?Namazi təyəmmum edib sonra günün qalan Hissəsində su tapib qusl almaq olar ? Əvvəlcədən Təşəkkürlər Cavab:Təyəmmüm edilə bilər,su yoxdursa,əgər doğurdanda su tapmaq olmursa,ətrafdanda tapmaq olmursa və yaxud xəstələnməyə səbəb olarsa risalədə təyəmmümün hökmünə baxa bilər,yəni hansı hallarda qüsl və dəstəmaz əvəzinə təyəmmüm eləmək olar,o hallar varki su olmazsa,insan ciddi axtarışdan sonra su tapa bilməzsə və yaxudda sudan istifadə etmək sağlamlığına zərər vurarsa o halda təyəmmüm edib oruc və namazını yerinə yetirə bilər. Geriyə qayıdın |